Czy wypalenie nadnerczy nie istnieje?
Ostatnio coraz
głośniej mówi się o wypaleniu nadnerczy. A raczej o tym, że nie ma takiej
jednostki chorobowej, że „wypalenie nadnerczy nie istnieje” itp. Tematyka
nadnerczy została mocno rozpowszechniona za pomocą książki „Adrenal fatigue”
Jamesa Wilsona. Wieści rozniosły się bardzo szybko – masa blogów, naturopatów
zaczęła promować wypalenie nadnerczy jako główną przyczyną tzw. przewlekłego
zmęczenia, na które cierpi dziś tak naprawdę większość społeczeństwa, które
żyje w uprzemysłowionym, korporacyjnym Świecie. O co tak naprawdę chodzi w tymi
nadnerczami? Czy rzeczywiście mogą się wypalić?
Nie raz obserwuje w swojej praktyce zawodowej pacjentów, u
których produkcja hormonów nadnerczowych jest baaardzo, ale to bardzo słaba.
Zarówno poziom kortyzolu, jak i DHEA często znajdują się w dolnej granicy
normy. Ci pacjenci zazwyczaj skarżą się na ciągłe zmęczenie, potrzebę kawy,
problemy z porannym wstawaniem, zachcianki na słodkie, czy problemy z libido. Czy
fakt, że nadnercza nie pracują jak należy wynika jednak z samych nadnerczy? A
może nadnercza są ofiarą? Co tak naprawdę przyczynia się do przewlekłego
zmęczenia?
Potrzeba zdecydowanie bardziej holistycznego spojrzenia na
problem. Prawda jest taka, że produkcja hormonów nadnerczowych jest ściśle
kontrolowana przez wiele aspektów. I to na tych aspektach trzeba się skupić,
jeśli chcemy ponownie czuć się pełni życia.
Największą rolę w zespole przewlekłego zmęczenia odrywają
przewlekłe stany zapalne – najczęściej spowodowane nadmiarem wolnych rodników
tlenowych (ROS). Wolne rodniki w nadmiarze niszczą mitochondria, które stanowią
nasze główne źródło energii – są to swoiste centra metaboliczne, dzięki którym
mamy siły do życia. Co prowadzi do nadmiaru ROS? Toksyny, metale ciężkie, stres
(fizyczny, psychiczny, chemiczny), przetrenowanie, brak snu, infekcje (albo
raczej słaby układ odpornościowy, który zwiększa podatność na nie), nadmiar
kcal z jedzenia, czy też liczne niedobory składników odżywczych, przez które
możemy mieć zwiększony wyciek wolnych elektronów w łańcuchu oddechowym, które
mogą tworzyć ROS (np. niedobór witaminy B3 może skutkować zaburzonym
transportem elektronów, podobnie brak koenzymu Q10 na skutek zaburzonej
metylacji, czy przyjmowania statyn – leków na cholesterol).
Gdy mitochondria stają się niewydolne – często mamy do
czynienia z zaburzonym funkcjonowaniem neuronów oreksyny. Te odpowiadają za
energię, dobry nastrój, czy regulację apetytu. PRzy niewydolnych mitochondriach
i zaburzonym działaniu ych neuronów czujemy się ciągle senni, mamy też
zwiększony apetyt na słodkie (gdy mitochondria nie działają to organizm polega
przede wszystkim na glukozie). Oczywiście powodów niedoboru oreksyny – i tym
samym przewlekłego zmęczenia jest cała masa np. niedobór dopaminy. Niewydolne
neurony oreksyny mogą wpływać na zmniejszenie produkcji kortyzolu przez
nadnercza – zwłaszcza rano (tzw. odwrócony rytm dobowy). Nadmiar cytokin
prozapalnych tj. TNF-alpha także hamuje neurony oreksyny.
Mitochondria także bezpośrednio mogą wpływać na wydzielanie
kortyzolu – zwłaszcza przy różnych stresorach – i to niezależnie od osi podwzgórze-przysadka-nadnercza
– na zasadzie tzw. sygnalizacji purynergicznej. Także zazwyczaj przy stresie,
który nie trwa za długo – poziom kortyzolu może być znacząco podwyższony, co
jest dobre – bo przygotowuje nas do stresu i zapewnia przetrwanie.
To co także wpływa na wydzielanie kortyzolu to hipokamp – w stresie
hipokamp bezpośrednio działa na oś HPA pobudzając nadnercza do produkcji kortyzolu,
tym samym „strzelając sobie z kolano” – bo nadmiar kortyzolu sprawia że
hipokamp się kurczy (błędne koło często).
Gdy mamy do czynienia z stresem przewlekłym – mitochondria stają
się niewydolne, oreksyna nie działa, poziom kortyzolu spada. To sprawia, że
podwzgórze zaczyna wydzielać więcej CRH, a przysadka ACTH. Gdy sytuacja nie
trwa jeszcze za długo to często dochodzi do sytuacji, kiedy mamy nisko kortyzol
rano, a wysoko DHEA, dlatego że CRH pobudza enzym, który przekształca
pregnenolon w DHEA. Nadmiar CRH będzie także bezpośrednio oddziaływać na
zmniejszenie poziomu gonadoliberyny, przez co produkcja hormonów płciowych
zostaje zahamowana – to wyjaśnia, dlaczego w stresie libido nam spada. CRH
powoduje także ekscytotoksyczność mózgu – nadmierne pobudzenie, przez co nie możemy
spać i wszystko wyprowadza nas z równowagi. Mamy także problem z histaminą –
kortykoliberyna pobudza nadmiernie komórki tuczne. Histamina powoduje wysypki,
alergie, rozszczelnia nam jelita. Stan zapalny przechodzi z jelit do krwi –
powstaje tak naprawdę kaskada reakcji, które wzajemnie się napędzają.
Jak widzimy problem nadnerczy należałoby zdecydowanie
rozwinąć. Według mnie – owszem – mamy często do czynienia z sytuacją, w której
nadnercza nie działają prawidłowo. Jednak co do tego prowadzi, jakie czynniki
powodują zmęczenie – to kwestia zdecydowanie bardziej skomplikowana.
Jak radzić sobie z
przewlekłym zmęczeniem?
· Sen,
sen, regulacja rytmu dobowego – podstawa
· Zadbanie
o nawodnienie i elektrolity
· Medytacja,
relaksacja, ograniczenie stresorów – tak – również treningów na jakiś czas
· Adaptogeny
– często polecane przy nadnerczach – nie wpływają na poziom kortyzolu jak się
powszechnie uważa – jednak poprzez wpływ na HSP mogą wzmocnić odporność na
stres, wyregulować pracę mitochondriów oraz poprawić pracę układu
odpornościowego
· Witamina
B5 doraźnie spoko – jednak dopóki oś HPA nie działa poprawnie nadmiar prekursorów,
czy kofaktorów może nie przynieść skutku
·
WSPARCIE
MITOCHONDRIÓW!! – nr 1 w zasadzie
·
Pomóc
może zimna termogeneza
·
Szukanie
w życiu pasji, radości J
·
Wsparcie
jelit i trawienia
·
Uzupełnienie
niedoborów – witaminy i minerały (indywidualnie)
·
O
zdrowej diecie chyba mówić nie trzeba J Świetnie na mitochondria działa
ketoza, aczkolwiek nie każdy będzie w stanie w nią wejść, przynajmniej nie od
razu
Wsparcie mitochondriów ? Proszę o rozwinięcie :)
OdpowiedzUsuńQ10, ubiquinol, EGCG, kwas ALA, przeciwutleniacze itd
UsuńDzieki :)
Usuńhelpful site,, Golden greek turmeric yogurt
OdpowiedzUsuńHi fellas,
OdpowiedzUsuńThank you so much for this wonderful article really!
If someone want to read more about that healthytv.info I think this is the right place for you!